In Nederland wordt in 2022 het eerste land in Europa, en misschien wel de wereld, waar de inzet van een batterij-elektrische truck goedkoper wordt dan een dieseltruck. Althans dat heeft het ICCT, International Council on Clean Transportation, berekend. Nu vind ik de berekeningen van het ICCT wel rooskleurig, maar de boodschap blijft recht overeind staan. Binnen enkele jaren is de batterij-elektrische truck, op basis van TCO, de beste keuze!
The International Council on Clean Transportation
Misschien is het ICCT niet de meest bekende naam bij het grote publiek. Maar zoals de naam al zegt, het instituut doet onderzoek naar de kansen van schone transport. Dat kan over de weg zijn, maar ook via het water en de lucht heeft de aandacht van het ICCT.
Zo publiceerde het ICCT in september 2021 een overzicht van de vorderingen van de 7 grote OEM'ers in de jacht op 15% reductie van CO2 volgens de VECTO doelstellingen. Een ander rapport dat ik absoluut zou willen aanraden is: "Battery electric tractor-trailers in the European Union: A vehicle technology analysis". Dit rapport schetst de mogelijkheden van batterij elektrische trucks aan de hand van de technologische ontwikkelingen in dit decennium. Lekker om er eens bij te pakken als het Nederlands elftal weer eens een matige wedstrijd speelt.
Maar waarom is dan juist Nederland het eerste land waarin de batterij-elektrische truck, de dieseltruck gaat verslaan op prijs?
Context
Allereerst wat context.
✔ Het ICCT gaat uit van een actieradius van 500 kilometer per dag. Dat is bij 300 werkbare dagen in totaal 150.000 kilometer per jaar. Genoeg voor het overgrote gedeelte van de trucks in Nederland.
✔ Het gaat om een 4x2 trekker en trailer.
✔ Er wordt alleen gekeken naar de eerste vijf jaar van de inzet van de auto. Dat is in het voordeel van de diesel, omdat het de verwachting is dat we trucks met een elektrische aandrijflijn, veel langer kunnen inzetten dan dieseltrucks.
✔ De prijs van batterijen en de elektrische aandrijflijn ontwikkelen zich snel. Waardoor de aanschafprijs steeds lager wordt. In 2025 verwacht men een aanschafprijs van ongeveer €250.000,-. De aanschafprijs van een diesel is op dat moment €140.000,-. Dat is in beide gevallen inclusief de trailer.
✔ De restwaarde van het chassis, de cabine en de aandrijflijn, is zonder batterij 30% van de nieuwprijs. De restwaarde van de batterij is 15% van de nieuwprijs. De truck heeft op dat moment ongeveer 750.000km gereden.
Die batterij elektrische truck is behoorlijk duurder in de aanschaf. Hoe gaan we dat verschil terug verdienen? En waarom is Nederland het eerste land waar dat gaat lukken?
Zoals in eerdere blogs door mij geschreven, verdienen we de hogere aanschafprijs terug door drie factoren:
1️⃣ Kosten voor energie
2️⃣ Kosten voor onderhoud
3️⃣ Kosten voor belastingen
Laten we eens kijken hoe dat uitpakt.
1️⃣ Kosten voor energie
Het model gaat uit van een dieselverbruik van 26,7L/100km in 2025. Een elektrische truck zal dan ongeveer 117kWh/100km verbruiken. Een liter diesel kost dan €1,22 ex. BTW en een kWh kost dan €0,098 ex. BTW. Dat is niet helemaal eerlijk, want de laadinfrastructuur moet daar ook nog bij worden gerekend. In 2025 denkt het ICCT dat de prijs voor de laadinfrastructuur €0,095 per kWh is. Dat komt neer op €48.861,- per jaar voor diesel en €33.871,50 per jaar aan elektriciteit inclusief laadinfrastructuur. Dat is een verschil van €14.989,50 per jaar, 5 jaar lang. Dus een 'winst' van in totaal net geen €75.000,-
2️⃣ Kosten voor onderhoud
Het model baseert zich op wetenschappelijk onderzoek. Een elektrische truck is geen olieverversing of AdBlue nodig. Daarnaast zullen de kosten van reparatie en onderhoud 33% lager uitvallen. Eerder voorspelde de BOVAG nog dat een elektrische truck 65% minder onderhoud behoeft, dus dat lijkt wel aardig te kloppen. Voor banden wordt er vanuit gegaan dat er geen verschil zit tussen een diesel en een elektrische truck. Totale kosten voor onderhoud voor een diesel komen neer op €18,50/100km. De batterij-elektrische truck komt er met €13,24/100km een stuk voordeliger vanaf. Per jaar komt dat neer op €27.750,- en €19.860,- per jaar. Over de hele looptijd is dit een verschil van €39.450,- in het voordeel van de elektrische truck.
De tussenbalans
De tussenbalans. Als een elektrische truck-trailer combinatie in 2025 €250.000,- kost, en een diesel combinatie €140.000,-. Dan moeten we een verschil van €90.000,- goed maken. Als we de voordelen van de energie en het onderhoud bij elkaar optellen, komen we uit op €114.450,-. Ruim voldoende om het verschil in aanschafprijs ruim goed te maken. Maar dan is het goede nieuws voor zero-emission trucks nog niet voorbij.
3️⃣ Kosten voor belastingen
Nederland zal in 2026-2027 stoppen met het Eurovignette en overstappen op de vrachtwagenheffing. Het beoogde tarief voor het rijden op A- en sommige B-wegen is €0,149 per kilometer. De EU heeft een voorstel gedaan om zero-emission trucks maximaal 75% korting te geven op dit tarief. Duitsland heeft op dit moment al een vrijstelling voor de MAUT van zero-emission trucks.
Het model stelt de zaken iets gunstiger (als je het vanuit de ZE truck beschouwd) voor. Allereerst maakt men de inschatting dat de vrachtwagenheffing al in 2023 zal starten in Nederland. Bovendien is het gerekende tarief €0,16 per kilometer. Dat scheelt toch een slok op een borrel.
Laten wij voor de volledigheid bovenstaande nog even doorrekenen: 150.000km * €0.149 = €22.350,- per jaar voor de dieseltruck. De elektrische vrachtwagen krijgt daar 75% korting op, wat een totaal maakt van €5.587,50. Dat draagt bij aan het totale voordeel voor de elektrische truck. Hoeveel exact, dat hangt af van de invoeringsdatum van de vrachtwagenheffing.
Conclusie
Binnen een paar jaar is de batterij elektrische truck een betere keuze op basis van Total Cost of Ownership. Het model van de ICCT geeft daarbij aan dat het in 2022 in Nederland al zover zou kunnen zijn.
Als je de praktijk over dit model heen legt, zie je dat het moment 'iets' later ligt. 2022 is de batterij elektrisch truck met 500 kilometer actieradius nog niet zover. Maar in 2025 denk ik dat het moment wel daar is. Ik verwacht dat de aanschafprijs van een batterij-elektrische truck met een actieradius zonder trailer op €250.000,- gaat uitkomen. Aan de andere kant is het ook heel waarschijnlijk dat er een aanschafsubsidie voor Z.E. trucks gaat komen.
€40.000,- per truck is niet ondenkbaar.
Bovendien rijdt een gemiddelde Nederlandse 'lange afstandstruck' geen 150.000km. Eerder 125.000km. Wat het verschil in energie en belastingen weer minder groot maakt.
En dan alsnog, er is geen twijfel meer dat de batterij elektrische truck, in de aankomende jaren, flink terrein gaat winnen in Nederland.
Nederland
Dan nog terug komen op de vraag waarom Nederland het eerste land is waar de elektrische truck kostenneutraal wordt? Eigenlijk is dat heel simpel. Nederland heeft een unieke combinatie van een hoge dieselprijs, en een lage elektriciteitsprijs. Daarnaast hebben we een relatief kleine markt, en relatief veel ervaring met elektrisch rijden, wat het voor OEM'ers aantrekkelijk maakt om te focussen op ons land. De invoering van zero-emission zones zal daar ongetwijfeld bij helpen. Nederland zal daarom een gidsland worden op het gebied van zero-emission trucks.
Maar Johnny, ik zie dat in Duitsland dat punt in 2021 al wordt bereikt? Dat klopt, maar dat is alleen als alle voorgestelde belastingvoordelen worden doorgevoerd. Anders zou dat punt voor Duitsland in 2029 liggen. Voor Nederland aan de andere kant, ook al zouden we helemaal geen belastingvoordelen aan elektrische trucks geven, zou het break-even-point al in 2024 worden bereikt. Volgens het ICCT is het dus een stuk zekerder dat Nederland het eerste land gaat worden waar cost-parity / break-even met diesel wordt bereikt.